Piotrek Dobra Rada, odc. 235 – izolacja a zmiany w mózgu

Kora przedczołowa, neurotroficzny czynnik pochodzenia mózgowego, hipokampus, kortyzol, ciało migdałowate, układ limbiczny, zakręt zębaty… Co się dzieje z naszymi mózgami w czasach lockdownów? Jakim ulegają zmianom? I czy te zmiany są na lepsze czy na gorsze? Teoretycznych podstaw dostarczają University College London czy Max Planck Institute a ciekawostkami są myszka w jaskini w Teksasie i stacja badawcza na Antarktydzie. A może Adam Karmański ma znajomych, którzy podzielą się jakimiś naszymi, polskimi, ciekawymi przemyśleniami w tym zakresie? I czy można temu jakoś zaradzić? Więcej w 235 odcinku Piotrka Dobrej Rady. 

#wykuwam#piotrekdobrarada#remoteonly#pracazdalna #mózg

Cześć. Nazywam się Piotrek Konopka i witam Was w kolejnym, 235 już odcinku z cyklu Piotrek Dobra Rada mówi o pracy zdalnej. Dzisiaj powiem kilka słów na temat tego, co ta samotność robi z naszymi mózgami.

Już w marcu 2020 roku, na samym początku, jak tylko Boris Johnson w Wielkiej Brytanii ogłosił lockdown, Daisy Fancourt – jest to epidemiolożka na University College London – i jej koledzy rozpoczęli badanie, które rozpoczęło takie pierwsze długotrwałe badanie efektów lockdownów w czasie rzeczywistym. Od 24 marca do połowy czerwca badacze zrekrutowali 70.000 osób, które mają za zadanie odpowiadać co tydzień na wywiady prowadzone online o dobrostanie, o zdrowiu psychicznym i o strategiach radzenia sobie z bieżącą sytuacją.

Ale dlatego takie badanie w ogóle się rozpoczęło? W 1972 roku badaczy i podróżnik francuski Michel Siffre zamknął się w jaskini w Teksasie na ponad 6 miesięcy. Był to najdłuższy eksperyment samoizolacji na świecie. Ale dzisiaj jesteśmy tak naprawdę o kilka miliardów case’ów mądrzejsi – co prawda nie jest to dobrowolny wybór ale jednak jesteśmy mądrzejsi – i Michel bardzo starannie dokumentował to, co działo się z nim w trakcie tego eksperymentu. Po 205 dniach pisał, że ledwie mógł formułować jakiekolwiek myśli. Po pięciu miesiącach był tak zdesperowany, że próbował zaprzyjaźnić się z myszką, którą znalazł w tej jaskini – niestety nie udało się tej przyjaźni nawiązać.

Ale jakie zmiany pojawiają się w naszych mózgach?

  • na przykład w korze przedczołowej – to w niektórych badaniach ludzie samotni mają mniejszą objętość mózgu w korze przedczołowej a ta kora odpowiada za podejmowanie decyzji i zachowania społeczne
  • jeżeli chodzi o hipokampus – to ludzie i zwierzęta mają mniejsze hipokampusy i obniżony poziom białka, które nazywa się neurotroficzny czynnik pochodzenia mózgowego. I to skutkuje upośledzeniem procesów uczenia się i procesu zapamiętywania. Dodatkowo pojawia się wtedy też podwyższony poziom kortyzolu czyli hormonu stresu.
  • Jeżeli chodzi o trzeci obszar w naszym mózgu, to mówimy o ciele migdałowatym. Ponad 10 lat temu badacze znaleźli korelację pomiędzy wielkością siatki powiązań ludzkich czyli (networkingiem) a wielkością ciała migdałowatego, czyli obszaru odpowiedzialnego za przetwarzanie emocji. Mniejsze ciało migdałowate mają osoby, które są samotne

I jeszcze jeden przykład z wcześniejszych lat. 9 osób na stacji badawczej Neumayer III na Antarktydzie było przez 14 miesięcy zamkniętych w tej stacji. Przeżyli oczywiście minus 50 stopni w zimie. Przeżyli zmiany w dostępie do światła słonecznego, brak kontaktu ze światem zewnętrznym. I pojawiły się zmiany w mózgach. Bo badanie przeprowadzone badanie rezonansem magnetycznym, przeprowadzone przez neurologów z Max Planck Institute For Human Development, które zostało przeprowadzone przed i po wyprawie, pokazało zmiany anatomiczne w takiej części mózgu, która nazywa się zakręt zębaty (jest to fragment układu limbicznego) i ten zakręt zębaty dostarcza danych do hipokampusa i odpowiada właśnie za uczenie się i za pamięć. Po 14 miesiącach pobytu ten obszar uległ zmniejszeniu o 7% a członkowie wyprawy mieli również gorsze wyniki testów na spostrzegawczość i uważność.

W tym tygodniu mija rok nadawania Piotrka Dobrej Rady. Jesteśmy już ponad rok w tej izolacji i mam nadzieję tylko, że te zmiany w naszych mózgach nie będą aż tak dotkliwe jak wśród naukowców, którzy spędzili 14 miesięcy w całkowitej izolacji na Antarktydzie. Mam nadzieję, że być może kiedyś ten zmiana zakończy się. Natomiast dzisiaj starajmy się podtrzymywać relacji między ludźmi, nawet jeżeli będą to relacje zdalne, po to, żeby nie dopuścić do tego, żeby nasz mózg zaczął inaczej pracować.

Dzięki serdeczne. Do zobaczenia i usłyszenia jutro. Na razie!

Mój mail piotr.konopka@innothink.com.pl 

Mój LinkedIn https://linkedin.com/in/konopka

Link do odcinka na YouTube https://youtu.be/J3skNYIMJKg 

Link do podcastu https://pod.fo/e/bf286 

SoundCloud https://soundcloud.com/piotr-konopka-286414158/piotrek-dobra-rada-odc-235-izolacja-a-zmiany-w-mozgu 

Inspiracja https://www.the-scientist.com/features/how-social-isolation-affects-the-brain-67701

Moja strona internetowa https://piotr-konopka.pl

Strona firmowa https://www.innothink.com.pl

Moje podcasty https://podfollow.com/piotrek-dobra-rada/view  

iTunes

https://podcasts.apple.com/pl/podcast/piotrek-dobra-rada/id1513135345

Spotifyhttps://open.spotify.com/show/6bu6ZEMBKJAd2LMLr7ABKP